Czy wniosek do Rzecznika Praw Pacjenta przerywa bieg przedawnienia?
2 września 2024
Powrót do nazwiska panieńskiego po rozwodzie – jak to zrobić?
10 września 2024
Blog
Roszczenie wobec spółki jawnej … której nie ma
W procesie dochodzenia należności jednym z najistotniejszych elementów jest ustalenie podmioty czy osoby odpowiedzialnej za dług, czyli przyszłego pozwanego. Jeśli przedmiotem rozważań jest spółka jawna należy w pierwszej kolejności ustalić wszelkie dane tego podmiotu czyli jej nazwę, adres, numer NIP, warto przy tej okazji zwrócić uwagę na skład osobowy wspólników w ramach wstępnego rozeznania kto ewentualnie ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki w przypadku jej niewypłacalności.
Przykładową spółką niech będzie Sprytni spółka jawna. Po wpisaniu nazwy spółki oraz zaznaczeniu wyszukiwania ze zbioru przedsiębiorców otrzymaliśmy komunikat, że … spółkę wykreślono z KRS. W takim razie co teraz? Skoro możliwość dochodzenia roszczenia od wspólników spółki jawnej aktualizuje się dopiero w momencie bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce, a spółka jest wykreślona czy to oznacza, że Sprytni spółka jawna oszukała system i uniemożliwiła dochodzenia od niej należności? Przecież nikt nie może zakazać zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki jawnej.
Zakończenie działalności spółki jawnej może przebiegać na kilka sposobów, w tym poprzez likwidację lub rozwiązanie bez likwidacji. Oto kluczowe informacje na ten temat:
Likwidacja spółki jawnej
Likwidacja spółki jawnej to proces, który rozpoczyna się na skutek uchwały wspólników. W uchwale powinny być określone powody likwidacji oraz sposób przeprowadzenia tego procesu likwidatorzy, wyznaczeni przez wspólników, są odpowiedzialni za zakończenie działalności spółki oraz wykreślenie jej z rejestru przedsiębiorców.
Przyczyny likwidacji
Zgodnie z kodeksem spółek handlowych przycinek likwidacja jest konieczna w przypadku zaistnienia przyczyn przewidzianych w umowie spółki, jednomyślnej uchwały wspólników, ogłoszenia upadłości, śmierci wspólnika, wypowiedzenia umowy przez wspólnika lub wierzyciela, czy prawomocnego orzeczenia sądu.
Rozwiązanie spółki jawnej bez likwidacji
Alternatywnie, wspólnicy mogą zdecydować o rozwiązanie spółki bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, co jest możliwe, jeśli wszyscy wspólnicy zgodnie podejmą taką uchwałę. W takim przypadku muszą ustalić zasady podziału majątku oraz zaspokojenia zobowiązań.
Co z wierzycielami?
Niezależnie która z powyższych dróg zostanie wybrana przez spółkę w zakresie naszych zainteresowań pozostaje sytuacja wierzyciela, czyli nas. Co do zasady czynności podjęte w celu wykreślenia spółki jawnej z rejestru przedsiębiorców powinny uregulować wszystkie sprawy spółki między innymi powinno dojść do spłacenie wierzycieli, ściągnięcia wierzytelności, podziału jej majątku i tym podobne. Życie pisze jednak swoje scenariusze i bardzo często do kancelarii trafiają klienci, którzy posiadają roszczenie wobec podmiotu, który został już z rejestru wykreślony, a w procesie jego wykreślenia nie zadbano z różnych względów o interes wszystkich wierzycieli. Przepisy nie odpowiadają wprost na to czy można wykreślić z rejestru spółkę przed prawomocnym zakończeniem postępowania przeciwko niej. Doktryna posiada w tym zakresie dwa różne poglądy. Osobiście skłaniam się ku poglądowi, że toczące się postępowanie przeciwko spółce jawnej o zapłatę nie stoi na przeszkodzie jej wykreśleniu. Wykreślenie z rejestru powoduje utratę możliwości bycia stroną w postępowaniu. Jednocześnie odpowiedzialność wspólników spółki jawnej za zobowiązania spółki trwa tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie tego podmiotu a nie sam podmiot.
Przepisy, a w zakresie, którym nie są one precyzyjne, orzeczenia sądowe oraz doktryna wskazują, że w przypadku zakończenie działalności spółki bez likwidacji sytuacja wierzycieli nie może ulec pogorszeniu.
Artykuł 7781 kpc stanowi, że tytułowi egzekucyjnemu wydanemu między innymi przeciwko spółce jawnej, sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi, który odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem o ile egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna albo jest oczywiste, że egzekucja będzie bezskuteczna. Sąd Najwyższy stwierdził co następuje: „wykreślenie spółki jawnej z rejestru przedsiębiorców nie wyłącza nadania tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi po noszącemu odpowiedzialność za zarządzania wymienione w tytule egzekucyjnym “.
W związku z powyższym należy powiedzieć jasno, że sytuacja wierzyciela nie może ulec pogorszeniu w sytuacji wykreślenia spółki jawnej z rejestru przedsiębiorców.
