Stwierdzenie nabycia spadku z testamentu – jak przeprowadzić postępowanie sądowe?
1 października 2024
Obowiązkowe elementy umowy o dzieło – przewodnik dla przedsiębiorców
14 października 2024
Blog
Zadośćuczynienie za krzywdę - kiedy i jak możesz je uzyskać?
Zadośćuczynienie za krzywdę stanowi świadczenie, którego celem jest wyrównanie wyrządzonej szkody niemajątkowej. Zadośćuczynienie przyjmuje zatem charakter kompensacyjny w wysokości adekwatnej do rozmiaru cierpień fizycznych i psychicznych oraz rodzaju wyrządzonego poszkodowanemu uszczerbku. W praktyce zagadnienie to budzi szereg wątpliwości związanych w szczególności z kryteriami ustalenia kwotowej wysokości należnego w danym przypadku zadośćuczynienia oraz na podstawie jakich przesłanek ustalana jest adekwatna kwota pieniężna w danym stanie faktycznym.
Czym jest zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie określone w art. 445 §1 kodeksu cywilnego stanowi sposób naprawienie krzywdy będącej następstwem naruszenia dóbr osobistych w postaci zdrowia i nietykalności cielesnej. Innymi słowy, chodzi o naprawienie krzywdy w postaci cierpień fizycznych i psychicznych będących skutkiem uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Ponadto zadośćuczynienie przysługuje również za krzywdę będącą następstwem pozbawienia wolności oraz skłonienia za pomocą zależności do poddania się czynowi nierządnemu.
Kiedy można ubiegać się o zadośćuczynienie?
O zadośćuczynienie można się ubiegać w sytuacji doznania krzywdy będącej następstwem uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia lub w sytuacji, w której doznana krzywda jest następstwem pozbawienia wolności oraz skłonienia za pomocą zależności do poddania się czynowi nierządnemu.
Jakiej wysokości zadośćuczynienie może być przyznane?
Odpowiedzi na tę kwestię należy udzielić odnosząc ją do wspomnianej na początku funkcji kompensacyjnej zadośćuczynienia. Powyższe należy rozumieć w taki sposób, że wysokość przyznanego zadośćuczynienia musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną adekwatną do warunków gospodarki rynkowej, jednak nie może prowadzić do nadmiernego wzbogacenia się po stronie osoby poszkodowanej. Zasadniczo wysokość zadośćuczynienia, a co za tym idzie ustalenie rozmiaru doznanej krzywdy powinno być określone na podstawie obiektywnych kryteriów.
Jakie okoliczności mogą mieć wpływ na wysokość zadośćuczynienia?
Sąd rozpatrując sprawę dotyczącą zadośćuczynienia za doznaną krzywdę każdorazowo odnosi się do konkretnych okoliczności stanu faktycznego, wśród okoliczności najczęściej uwzględnianych przez Sąd znajdują się m.in.:
- rodzaj, czas trwania i natężenie cierpień fizycznych i psychicznych pokrzywdzonego,
- wiek pokrzywdzonego,
- nieodwracalność skutków,
- konieczność korzystania z pomocy innych osób,
- wpływ zdarzenia na dotychczasowe życie pokrzywdzonego.
Jak skutecznie uzyskać zadośćuczynienie?
Dla skutecznego dochodzenia zadośćuczynienia w pierwszej kolejności należy, w oparciu o powyżej wskazywane przesłanki, oszacować kwotę, o która poszkodowany będzie się ubiegać. Wskazanie konkretnej kwoty może okazać się trudnym zadaniem, stąd warto posiłkować się np. tabelami procentowego uszczerbku na zdrowiu udostępnionymi przez ubezpieczycieli czy kwotami zasądzanymi w podobnych sprawach. W tym
w szczególności może pomóc konsultacja sprawy z adwokatem, który nie tylko wskaże okoliczności na, które należy zwrócić szczególną uwagę, ale również pomoże oszacować rozsądną kwotę zadośćuczynienia w danym przypadku i zapewni wsparcie na całym etapie dochodzenia roszczenia.
Czy roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców?
Zgodnie z treścią art. 445 §3 kodeksu cywilnego roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców wyłącznie, gdy zostało uznane na piśmie lub gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego. Należy jednak pamiętać, że roszczenie o zadośćuczynienie ma charakter ściśle osobisty, tj. związany z osobą uprawnionego (poszkodowanego), więc w razie braku spełnienia w/w kryteriów nie wchodzi do spadku po nim.
