Istotnym zagadnieniem z perspektywy osoby chcącej dochodzić ochrony swoich praw jest kwestia wpływu postępowania toczącego się przed Rzecznikiem Praw Pacjenta na bieg terminu przedawnienia roszczenia. Pytanie, czy wniosek skierowany do Rzecznika Praw Pacjenta przerywa bieg przedawnienia, ma fundamentalne znaczenia zarówno dla pacjentów, chcących dochodzić swoich praw, jak i podmiotów leczniczych.
Upływ terminu przedawnienia skutkuje tym, że po upływie tego terminu ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.
Zgodnie z art. 123 kodeksu cywilnego, bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenie lub zabezpieczenia roszczenia bądź przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Zgodnie z najnowszym orzecznictwem sądów powszechnych za czynność przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia prawa jest każde zachowanie przed właściwym organem (postanowienie SN z 28.02.2023 r., I CSK 2531/22, LEX nr 3557831.). Czynność procesowa jest podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia wówczas, gdy skutkiem tej czynności jest prowadzenie przez organ jakiegoś wyodrębnionego zespołu działań, które mogą zakończyć wydaniem orzeczenia zasądzającego, wydaniem orzeczenia ustalającego czy zabezpieczającego roszczenie lub też zaspokojeniem roszczenia (wyrok SA w Poznaniu z 8.09.2021 r., I ACa 131/20, LEX nr 3291444.).
Przerwanie biegu przedawnienia w wyniku wszczęcia postępowania przed Rzecznikiem Praw Pacjenta ma istotne znaczenie praktyczne zarówno dla pacjentów, jak i dla podmiotów leczniczych. Dla pacjentów oznacza to możliwość zabezpieczenia swoich roszczeń na dłuższy okres czasu, co daje im więcej czasu na podjęcie decyzji o dalszych krokach prawnych. Dla podmiotów leczniczych z kolei oznacza to konieczność dokładnego analizowania wszystkich zgłoszeń.
Na zakończenie, odpowiadając na pytanie będące trzonem niniejszego wpisu, w świetle obowiązujących przepisów prawnych można stwierdzić, że wszczęcie postępowania przed Rzecznikiem Praw Pacjenta jest skutecznym sposobem przerwania biegu przedawnienia roszczeń związanych ze zdarzeniami medycznymi. Pacjenci chcący dochodzić swoich praw powinni jak najszybciej zgłosić sprawę Rzecznikowi, aby zabezpieczyć swoje roszczenia przed przedawnieniem.