Przepisy prawa nie uzależniają obowiązku płacenia alimentów od osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości. Kodeks rodzinny i opiekuńczy jednoznacznie wskazuje, że rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać.
Kolejną z nich jest osiąganie dochodów z majątku dziecka, które pozwalają na jego utrzymanie i wychowanie. Taka sytuacja może mieć miejsce, np. w przypadku odziedziczenia znacznego spadku, z którego dziecka może korzystać na cele zaspokojenia swoich potrzeb.
Przede wszystkim najważniejszą przesłanką uchylenia obowiązku alimentacyjnego jest osiągnięcie przez dziecko zarobków, które pozwalają mu na samodzielne utrzymanie na dostatecznym poziomie.
Kolejne dwie przesłanki wynikające z przepisów to:
Nadmierny uszczerbek dla rodzica oznacza, że rodzic ten w związku z istniejącym obowiązkiem alimentacyjnym nie ma możliwości pokrywania swoich usprawiedliwionych potrzeb. Należy jednak mieć na względzie, że przesłanka ta może mieć charakter przejściowy, np. wskutek poprawy sytuacji finansowej albo zmiany możliwości zarobkowych. Każdorazowo oceniane są aktualne okoliczności.
Ustawodawca nakłada również na pełnoletnie dziecko obowiązek podejmowania starań zmierzających do samodzielnego utrzymania się. Co należy rozumieć przez tą przesłankę? Najczęściej przyjmuje się, że dziecko po ukończeniu edukacji ponadgimnazjalnej powinno rozpocząć dalszą edukację – studia lub podjąć działania zmierzające do rozpoczęcia pracy. Zaniechanie powyższego może stanowić przesłankę uzasadniającą uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Podobnie powinno ocenić się sytuację, w której student nie przykłada się do nauki, wielokrotnie powtarza kolejne lata studiów albo podejmuje się rozpoczęcia coraz to nowych kierunków. W orzecznictwie ukształtował się jednak pogląd zgodnie, z którym roczne opóźnienie w rozpoczęciu czy zakończeniu studiów lub niezaliczenie semestru, nie stanowi automatycznie braku starań, a może się zdarzyć również pilnemu uczniowi.
Oczywiście odmiennie należy traktować sytuację, w której dziecko nie podejmuje dalszej nauki lub pracy z uwagi na stan zdrowia, nawet przemijający.
Powyższe nie musi zostać spełnione łącznie, a wystarczy, że występuje chociaż jedna z przesłanek.
Oczywiście, że tak. Rodzic może być zobowiązany do uiszczania alimentów bezterminowo – dożywotnio, np. w przypadku niepełnosprawności, która uniemożliwia dziecku samodzielne utrzymanie i podjęcie pracy zarobkowej. W takiej sytuacji obowiązek alimentacyjny nigdy nie wygaśnie.
Odpowiedź brzmi nie. Obowiązek alimentacyjny musi zostać uchylony przez sąd. Tym samym, jeżeli chcesz zaprzestać płacenia alimentów musisz w pierwszej kolejności wnieść pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, a dopiero po uzyskaniu prawomocnego orzeczenia – przestać płacić. W ten sposób nie narazisz się na wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
Pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego składa się do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
Najważniejsze to indywidualne podejście do każdej sprawy i zweryfikowanie zachodzących przesłanek zarówno pod kątem sytuacji dziecka, jak i rodzica obowiązanego do zapłaty alimentów.