Umowa dożywocia a zachowek
22 listopada 2024
Dobrowolne poddanie się egzekucji w akcie notarialnym na podstawie artykułu 777 KPC
28 listopada 2024
Blog
Odpowiedzialność majątkiem osobistym w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej
Jednoosobowa działalność gospodarcza (dalej jako JDG) to jedna z najpopularniejszych form prowadzenia biznesu w Polsce. Jej popularność wynika z prostoty założenia i prowadzenia, a także stosunkowo niskich kosztów związanych z formalnościami takimi jak księgowość. Jednak wybór tej formy działalności niesie ze sobą istotne ryzyko, którego wielu przedsiębiorców nie jest w pełni świadomych – odpowiedzialność majątkiem osobistym.
Czym jest jednoosobowa działalność gospodarcza?
Jednoosobowa działalność gospodarcza jest formą działalności regulowaną w ustawie Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z art. 3 tej ustawy, działalność gospodarcza to zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Przedsiębiorca działający jako osoba fizyczna ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania powstałe w związku z prowadzoną działalnością.
Kluczowa cecha JDG: brak rozdzielności majątku
Podstawową cechą jednoosobowej działalności gospodarczej jest brak wyraźnego rozdziału między majątkiem przedsiębiorcy (czyli osoby fizycznej) a majątkiem jego firmy. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca odpowiada za długi swojej firmy całym swoim majątkiem – zarówno tym, który jest wykorzystywany w działalności, jak i majątkiem osobistym, zupełnie niezwiązanym z tą działalnością.
Dla przykładu: jeśli firma nie jest w stanie spłacić zobowiązań wobec kontrahentów lub banku, wierzyciele mogą sięgnąć po prywatne oszczędności przedsiębiorcy, jego dom, samochód czy inne składniki majątku, które nie są objęte ochroną.
Zakres odpowiedzialności majątkiem osobistym
Zgodnie z obowiązującym prawem, przedsiębiorca prowadzący JDG odpowiada za zobowiązania firmy bez ograniczeń. Oznacza to, że wierzyciele mają prawo dochodzić roszczeń:
- z majątku firmowego, czyli aktywów wykorzystywanych w działalności gospodarczej (np. sprzętu, towarów, środków na firmowym koncie bankowym czy samochodu firmowego),
- z majątku osobistego przedsiębiorcy czyli ze wszystkiego co jej własnością lub współwłasnością przedsiębiorcy.
Co więcej, odpowiedzialność ta jest nieograniczona w czasie – dotyczy zarówno bieżących zobowiązań, jak i tych, które powstaną w przyszłości w wyniku działalności gospodarczej.
Odpowiedzialność wspólna w przypadku małżeństwa
Warto zwrócić uwagę na sytuację przedsiębiorców będących w związku małżeńskim. Jeśli przedsiębiorca pozostaje we wspólnocie majątkowej, wierzyciele mogą również sięgnąć po majątek wspólny małżonków, chyba że małżonkowie zawarli rozdzielność majątkową (intercyzę). Dlatego też dla osób planujących założenie JDG i prowadzenie ryzykownej działalności zaleca się uprzednie rozważenie zawarcia umowy majątkowej.
Czy można ograniczyć odpowiedzialność majątkiem osobistym?
Choć JDG charakteryzuje się nieograniczoną odpowiedzialnością, istnieją pewne sposoby na ograniczenie ryzyka i świadome prowadzenie działalności:
- Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej – polisa OC dla przedsiębiorców może pokryć szkody wyrządzone w związku z działalnością gospodarczą, zmniejszając ryzyko konieczności pokrycia ich z własnego majątku. Oczywiście wszystko zależy od rodzaju ubezpieczenia oraz źródła zadłużenia.
- Zawarcie intercyzy – rozdzielność majątkowa skutecznie chroni majątek małżonka przed egzekucją długów przedsiębiorcy. Jest zalecanym przez nas rozwiązaniem.
- Wybór innej formy działalności – w przypadku większego ryzyka biznesowego warto rozważyć założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która chroni majątek wspólników przed zobowiązaniami spółki. Warto rozważyć i omówić różne opcje.
Jak kancelaria prawna może pomóc przedsiębiorcom? Po co przedsiębiorcy adwokat?
Zarządzanie ryzykiem finansowym w ramach JDG wymaga nie tylko odpowiedzialności, ale także znajomości przepisów prawa. Nasz kancelaria adwokacka specjalizująca się w obsłudze działalności gospodarczej może pomóc w:
- Analizie ryzyk prawnych związanych z działalnością gospodarczą.
- Przygotowaniu i zawarciu intercyzy w celu ochrony majątku małżeńskiego.
- Sporządzeniu i negocjacji umów handlowych zabezpieczających interesy przedsiębiorcy.
- Doradztwie w zakresie zmiany formy prawnej działalności, np. przekształcenia JDG w spółkę.
- Reprezentacji w sporach z wierzycielami lub postępowaniach sądowych.
Podsumowanie
Odpowiedzialność majątkiem osobistym w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej to istotne ryzyko, które każdy przedsiębiorca powinien dokładnie przeanalizować przed rozpoczęciem działalności. Właściwe zabezpieczenie majątku oraz profesjonalna pomoc prawna mogą znacząco ograniczyć negatywne skutki finansowe ewentualnych problemów. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat ochrony majątku osobistego lub szukasz wsparcia w prowadzeniu działalności gospodarczej, skontaktuj się z naszą kancelarią. Oferujemy kompleksową obsługę prawną, dostosowaną do indywidualnych potrzeb każdego przedsiębiorcy.
